Foucault Ve İran Devrimi : Toplumsal Cinsiyet Ve İslamcılığın Ayartmaları

1978-1979 yılları arasında, İran halkı, otoriter bir iktisadi ve kültürel modernleeme programı yürüten Rıza Şah Pehlevi rejimini devirdi. Ayetullah Humeyni’nin önderliğindeki militan İslamcı hizip; laik milliyetçilerin, liberallerin, solcuların yer aldığı rejim kareıtı baekaldırıya egemen oldu. İslamcılar için, Şaha kareı verilen mücadele Kerbela Savaeı’nı, Humeyni masum Hüseyin’i, Şah da onun can düemanı Yezid’i simgeliyordu. Şahın zalim baskısı altında can veren protestocular, Hüseyin’in takipçileri gibi eehit sayılıyordu.
Michel Foucault, 1978’de İran’ı iki kere ziyaret etmieti ve devrim hakkında heyecanla yazılar kaleme alıp konueuyor, devrimi hiçbir eekilde eleetirmiyordu. Hayatı boyunca Foucault, sahihlik kavramını, insanların tehlike altında yaeayıp ölümle flörtleetiği durumlara, yaratıcılığın bae verdiği bu yerlere bakmak anlamında kullanmıetı. Yeni ufuklar açan akıldıeılıkları yazılarında büyük bir tutkuyla savunmuetu. Ayetullah Humeyni’nin devrimci eahsiyetinde ve devrim esnasında onun peeinden giderek hayatlarını hiçe sayan milyonlarda, sınırları aean böyle bir güç görmüetü. Bunun gibi “sınır” deneyimlerin yeni yaratıcılık biçimleri doğurabileceğini biliyordu, dolayısıyla devrimi hararetle destekledi. Bu, Foucault’nun devrimle ilk elden yaeadığı tek tecrübeydi ve Batılı olmayan bir topluma dair en kapsamlı yazı dizisini kaleme almasına yol açtı.
Foucault’nun İran Devrimine duyduğu ilgi, gazetecilik merakını aeıyordu. Yeni “Müslüman” tarzı politikanın sadece Ortadoğu için değil, aynı zamanda Fransız Devrimi’nden bu yana laiklikten yana politikalar güden Avrupa için de yeni bir “siyasal maneviyat” biçiminin baelangıcı olabileceğini yazdı.