İran Kütüphaneleri - Türkçe Yazmalar Kataloğu

Türk dili, edebiyati, tarih ve kültürü açisindan Iran tarihi-kültür cografyasi oldukça mühimdir. Islam sonrasi Iran tarihine bakildiginda görülecek olan sudur ki; bu cografya Islam sonrasinda daima Türk asilli sultan ve emirler vasitasiyla idare edilmistir. Iran edebiyati, tarihi ve kültürü üzerine düsünülürken bu önemli hususa dikkat etmek gerekir. Ayrica, Senai-i Gaznevî, Attar-i Nisaburî, Nizami-i Gencevî, Sadi-i Sirazî, Hafiz-i Sirazî ve Molla Camî’yi yetistiren kültür ortami ve devir idaresi iyi gözlemlenmeli, zamanin ilim ve kültürü çok iyi tahlil edilmelidir. Büyük çogunlugu oryantalist bakisla yazilan edebiyat tarihlerimizin tashih, tadil ve yeniden yazilmaya ihtiyaci bulunmaktadir. Fars edebiyatinin en parlak devri Selçuklular devridir, bir önceki dönemde tüm hazirliklarini yapmistir ki, bu devir Gazneli Sultan Mahmud’un hâkimiyetindedir. O halde, kanimizca Fars edebiyati kavrami dikkatlice kullanilmalidir. “Fars edebiyati mi, Farsça edebiyat mi?” sualini tekrar soruyoruz. Kültür ve medeniyet tarihimiz için büyük bir degere sahip olan bu esere aslinda Bakiyetü’s Seyf (Kiliç Artigi) adini vermek istedik. Çünkü sabik Sah Pehlevi rejimi tarafindan Pan-Türkizm için bir vesile olur zehab ve korkusuyla mezkûr hükümet tarafindan bütün kütüphane ve müzelere gönderilen umumi bir talimat-name ile Türkçe eserlerin imha edilmesi ya da gömülmesi istenmistir. Iste bugün elimizde bulunan yaklasik 1200 adet Türkçe el yazma nüsha bu akibetten kurtulanlardir. Bu eser, Iran kütüphanelerinde bulunan Türkçe el yazma eserleri ilk olarak inceleyen bir çalisma olarak ayrica önemlidir.