İslam Düşüncesinde Tarih Tasavvuru ve Usulü

Kâtib Çelebi’nin Kesfü’z-Zunûn’da kaydettigi bin üç yüzden fazla tarih kitabi, Müslümanlarin bu ilmi ne kadar ileri götürdüklerini göstermesine karsin, tarih düsüncesi ve usûlüne dair çok az sey yazilmis görünmektedir. Bu konuda eser ortaya koyan baslica isimler sunlardir: Ibnü’n-Nedîm, Ibn Haldûn, Kâfiyeci, Sehâvî, Suyûtî, Kâtib Çelebi, Tasköprüzâde Ahmed Efendi, M. Semseddîn Günaltay, Fuat Sezgin, Abdülazîz ed-Dûrî.
Bu eserde, bu isimlerden dördü -Ibn Haldûn, Kâfiyeci, Sehâvî ve Suyûtî- üzerinde durulmus; düsünceleri ve eserleri, “Islâm düsüncesinde tarih tasavvuru ve usûlü” konusu etrafinda tahlil edilmistir.Üç bölümden olusan kitabin birinci ve ikinci bölümlerinde, iki önemli isim –Ibn Haldûn ve Kâfiyeci- etrafinda gelistirilen tahlil ve tesbitlerle, konu bir temele oturtulmustur. Üçüncü bölümde, dört önemli metne yer verilerek konunun anlasilmasina çalisilmistir. Eserde Bati tarih düsünceleri ve metodolojilerine de atiflar yapilarak, “Ana Hatlariyla Bati Tarih Felsefesi” isimli makâle ile kismî mukayese yoluna gidilmistir.