İslam'ın İkinci Mesajı

Hayati, Islam ve sosyalizm kelimeleriyle özetlenebilen Mahmut Taha, hem bir entelektüel hem de barissever bir dava adami olarak idamindan yaklasik yirmi bes yil sonra bir yalnizliga terk edilmis gibidir. Islam'in sadece resmilesmis ana akimini muhatap alip, bunun disindaki yaklasimlari yok sayan gayri entelektüel yaklasim, ne kadar derin olursa olsun bu tür farkliliklari görmezden gelir ve bu yolla kendi hakikatinin bir yü-zünden de kaçmis olur, bilmeden.Mahmut Taha'nin öne sürdügü tezler, içinden geldigi dünya açisindan sarsicidir; an-cak onu güçlü kilan sey politik ve toplumsal önermelerinin yani sira, bunlari gelistirirken ortaya koydugu yöntemdir.Gerçek bir ütopyacidir o ama geçmisi hor gören bir fütürist degildir; bu yüzden, en yeni sözün bile aslinda eskiden söylenmis oldugunun farkindadir. Muradi, o kadim sözlerin üzerindeki tozlari silkelemek ve ütopyayi, geçmisin "altin çagi" içinden çekip bugünün isigina çikarmaktir.Hakikatin mesalesini tasiyan her fikir süvarisinin yolu ister istemez yoksullarin ve ezi-lenlerin arasindan geçer. Herkesin esit yasadigi ve "birlige" erdigi bir safagin izlerini arar. Bunun için bir düzen tarif ederken, Islam'in özündeki esitligin karsiligi olarak sosyalizme gelinmesi bir tesadüf veya keyfi bir tercih degildir.Islam'in kendine özgü bir ekonomik sistemi yoktur, sadece birtakim ekonomik kurallari vardir: Zekât, fitre, sadaka... Bu kurallar, köleci sistemde, feodal sistemde ve kapitalist sistemde çok az farkliliklar göstererek devam etmistir. Bu sistemlerin özüne dair her tartisma ise ortodoks gelenekler arasinda hosnutsuzlukla karsilanmis, buna tesebbüs edenler mesruiyet alaninin disina itilmistir. Mesela en büyük ekonomik yasak olan "faiz" bile ser'i muameleden geçirilerek bugün "kâr payi" haline getirilmistir.Mahmut Taha'nin Islam anlayisinda, ekonomik kurallara degil, düzenin özüne, sistemin kalbine dair bir tartisma yer alir. Bu yüzden kapitalizmi kesin biçimde asan bir hülyaya sarilir ve Seyyid Kutub gibi âlimlere sirayet eden Keynesçi kapitalizm anlayisina yüz vermeden, mutlak esitligi vaaz eder. Onun dilinde toplumsal esitlik ve bireysel özgürlügün insanligin nihai hedefi olmasi, üzerinde yer aldigi toprakta yarilmalara yol açarken, dinin geleneksel sinif tercihini kökten degistirir.Ona göre demokrasi, sosyalizmle birlikte, uygarligin iki kanadindan biridir. Toplum tek kanatla uçamaz. "Diktatörlügün aksine demokrasi yanlis yapma hakkina dayanir" diyebilecek kadar özgüvenle konusur.Ince Kapak: