Kılıç Artıkları

Osmanli Imparatorlugu’nda Ermeni nüfusunun büyük bir kisminin yok edildigi 1915 tarihinden yaklasik yüz yil sonra, gazeteci-sosyolog Laurance Ritter ile fotografçi Max Sivaslian, yok edilenlerin hayatta kalan torunlarini arastirmak üzere, Anadolu’nun dogu ve güneydogusunda, Istanbul’da ve Avrupa’da onlarca kisiyle görüstü.Hrant Dink’in dedigi gibi, “Bu memlekette yasayanlarla ilgili konusmak, ölüler hakkinda konusmaktan daha zor.” Müslümanlastirilmis veya gizli Ermeniler, çok yakin zamana dek, Türkler, Kürtler ve de Ermeniler arasinda, üzeri örtülen, hakkinda konusulmayan bir tabuydu. Bu konu hakkinda konusulanlar belki de yalnizca, onlari gizli siyasi komplolarin parçasi olarak göstermeye çalisan asiri milliyetçilerdi. Geride kalan ve bazi arastirmacilara göre sayilari bugün milyonlari bulan insanlarin, Türkçedeki o irkiltici ifadeyle ‘kiliç artiklari’nin gerçek hikâyesi ise neredeyse hiç kesfedilmemisti. Kimdir bu insanlar? Nasil yasiyorlar? Ne tür zorluklardan geçiyor, neler hissediyor, kendilerini nasil tanimliyorlar? Bu kitap, onlarin bu sorulara birinci agizdan verdikleri yanitlari ariyor. Kesin olan bir sey var: Onlar bazen Ermeni, bazen Türk, bazen Kürt, bazen Hiristiyan, bazen Müslüman, bazen de bunlarin hepsi veya hiçbiriler.