Komşum Sade

Elinizdeki kitap, Pierre Klossowski'nin, Sade'i bütünlüklü bir analizden geçirdigi 1947 tarihli çalismasi Sade Mon Prochain ile bu çalismaya bir nevi yeni bir bakis açisi sunan 1967 tarihli Le philosophe scélérat olmak üzere, iki ayri metninden olusmaktadir. Sade'in düsünce sahnesine tasinmasinda etkili olan Sade Mon Prochain ?Komsum Sade? 1967 yilinda tekrar yayimlanmis ancak bu defa kitabin basina Le Philosophe Scélérat ?Alçak Filozof? isimli bir makale eklenmistir. Hem gövde metin hem de sonradan eklenen metne bakarak, yirmi senelik zaman zarfinda Klossowski'nin gelisimini izlemek de ayrica heyecan vericidir. Ilk kitabinda yazar, Sade'ci ateizmin teolojinin karsisinda olma egiliminden esinlendigi görüsündedir; Sade'in, yadsidigi Tanri'ya tam da onu yadsimak zorunda hissettigi için bagli oldugu görüsü çalismanin omurgasini olusturmustur. Ana metnin basina yerlestirilen 1967 tarihli ikinci çalismasinda ise Klossowski, Sade'daki sapkinligin analizine girisir; sapkinligin Sade'in bütüncül ateizminin formülasyonunda nasil bir rol oynadigiyla ilgilenir ve Sade'in normatif aklin dilini kullanarak yaziyla kurdugu iliskinin inceliklerine deginir. Aklin sapkinlikta rolü nedir? Söyle der Klossowski: "Akil Tanri'dan özgürlesmis olmayi hedef aliyordu. Sade ise, gizliden gizliye, düsünceyi, yerlesik tüm normatif akil yürütmelerden özgürlestirmek istiyordu: Bütüncül ateizm, insanmerkezci aklin sonu olacaktir." Yazar, düsüncelerini pek çok farkli perspektiften bize aktarmis olsa da, söz konusu Sade oldugunda, tüm arayollarin Sade'in ironisiyle kesisen tek bir yola çiktigini söyleyebiliriz. Dolayisiyla Klossowski'nin her iki metnini okurken de, söylediklerinin güncelligini buz gibi korudugunu görerek etkilenmemek mümkün degil. Ortaya koydugu içinden çikilmasi neredeyse imkânsiz çeliskilerle, erdemle rezaletin iç içeligi ve suçortakliginda toplum tarafindan kabul görme ama bunun yaninda tüm farkliliklarini muhafaza etme istegi, kendiyle mukayese etmeye ihtiyaç duydugu ölçüde yadsimak istedigi ötekinin gerçekligine perçinlenisi Sade'i hâlâ bizim komsumuz kilmakta, bizi bilinmeyenin arayüzüne tasimaktadir.(Tanitim Bülteninden)