Kurumiçi Halkla İlişkiler Uygulamalarında Katılımcı Süreç Araçlarının Kullanımı

Bu araştırma halkla ilişkiler alanında, iki yönlü simetrik modelde temel bir yer tutan diyalog prensibine hizmet edebilecek katılımcı iletişim araçlarının halkla ilişkiler uygulamalarında kullanımını teorik ve uygulamalı olarak incelemektedir. Aynı zamanda, çalışma eğitimsel bir süreci de içererek eylem araştırması yöntemine bir örnek oluşturmaktadır. Katılımcı süreçlerin seçilmiş olmasının sebebi, katılımcı süreçler ile halkla ilişkilerin diyalog zemininde buluşmasıdır. Katılımcı süreçlerde diyalog sayesinde topluluklar eşitlikçi bir iletişim kurabilir, birlikte karar alabilir ve bu sayede uzun soluklu ilişkiler kurarak ilişkileri sürdürebilirler. Bu açıdan bakıldığında iki alanın da uzun dönemli ilişkiler için güçlü birliktelikler oluşturma niyetleri olduğu görülmektedir. Halkla ilişkilerin topluluk oluşturma fonksiyonu için katılımcı süreç araçlarının bu fonksiyona yönelik kullanabileceği savunulmaktadır. Bu araştırma çalışması iki alan arasındaki ortaklıkları kullanarak katılımcı süreç araçlarının halkla ilişkiler alanında kurum içinde kullanımına yönelik bir inceleme yapmıştır. Aktif bir sivil toplum kuruluşunda çok basamaklı döngüsel bir araştırma tasarlanmış ve uygulanmıştır. Katılımcı süreç araçlarına yönelik bir eğitimin tasarlanması ve sonuçlarının değerlendirilmesi için kuruluşun farklı gruplarında çalışan temsilcilerle eğitim öncesi ve sonrası birebir görüşmeler yapılmıştır. İlk tur görüşmelerde araçların aktarımına açıklık Freire’nin beş temel değeri üzerinden değerlendirilerek gruba dair bilgi edinilmiştir. Bu bilgiler ışığında grubun ihtiyaçlarına yönelik katılımcı süreç araçları seçilerek iki gün süren bir eğitim tasarlanmış ve uygulanmıştır. Eğitimden üç ay sonra gerçekleştirilen ikinci tur görüşmelerde ise Kent & Taylor’ın diyalog prensipleri kullanılarak eğitim esnasında çalışılan katılım, liderlik ve çatışma konularında grubun durumu incelenmiştir. Halkla ilişkiler alanında katılımcı süreç araçlarının katkısı NVivo 8 yazılımı ile analiz edilmiştir. Katılımcı süreç araçlarının diyalogu beslemek için halkla ilişkiler uygulamalarında kullanılabileceği sonucuna varılmış, bu amaç için geliştirilen eylem araştırması modeli bir metodoloji olarak önerilmiştir.