Milletlerin İhtiyarlığı ve Ölümü

İtalyan siyaset adamı ve şarkiyatçı Michele Amari (1806-1889) Sicilya’nın İslâm hakimiyeti dönemine dair araştırmaları ve eserleriyle bilinen bir düşünür. Milletlerin İhtiyarlığı ve Ölümü Mülkiye Mektebi Mecmuası’nın 1934 tarihli iki sayısında (41-42) tefrika edilmiş bir tercüme olup mütercimi Kızılay-Hilâl-i Ahmer’in kurucuları arasında yer almış, 1930’ların Türkiye’sinde tıbbın yanı sıra, dil ve edebiyat sahalarındaki derin bilgisiyle tanınan Dr. Kilisli Rifat (1877-1936)’tır. Tercüme “Prof. Amar’ın en son eserlerinden alınmıştır” notuyla yayımlanmıştır.

“İhtiyarlanmış ve aşınmış olan ırklarda her şeyin fevkinde abes ve manasız bir ruh hali var; bu ruh hali, onları yapmacık sevdası dediğimiz şeye sevk eder. Bu hal, yalnız hakikat ile eğlenir gibi görünen mürâî bir naziklikten değil, daha ziyade yalana karşı korkunç bir tahammülden ibarettir; o kavimlerde yalan; tabii bir hal gibi görülür ve artık kimseyi müteessir etmez; hatta halk yalandan dolandan, tezvirden lezzet alır; şarlatanlıkları, ağız kalabalıklarını beğenir ve takdir eder…”
“Hiçbir devirde ahlâkî gevşekliğin ve esaretin bugünkü kadar olduğu görülmemiştir. “Arkadaşlar” ve ağız kavaflığı yapanlar bahtsız demokrasilere tahakküm ediyorlar. Nutuklar söyleniyor ve halk soluk soluğa aldatılıyor. Mevkiinden düşmüş cemiyetlerin biricik gıdası: boş, fakat süslü laflardır…”