Mükemmel Duyu

“Silinip gitmiş ve en kötü muameleye maruz kalmış olan bu
duyumuzun nasıl ve hangi nedenle aynı zamanda en mahrem ve en
vahşi duyu olduğunu anlamak için burnumuz ve koku zekâmızın
yeteneklerini kateden keşif dolu bir yolculuk yapmayı öneriyorum
size. Amaç, örneğin bir koku aldığımızda neler olduğuna dair genel
bir bakış açısı sunmak ve son yapılan bilimsel araştırmalar ışığında
günlük yaşamda karşılaşabileceğimiz birtakım gerçekleri basit
şekilde açıklamaktır.”
Koku alma, diğer duyularımızın yanında “üvey” evlat muamelesi
görür. Gündelik rutinler açısından düşünürsek, örneğin
görmemenin daha büyük engeller çıkaracağı açıktır kuşkusuz,
fakat pandemi zamanlarından hatırlanacağı gibi koku duyusunun
kaybı diğer pek çok problemin yanında ciddi bir sorundu ama o
kadar da önemsenmedi.
Anna D’Errico’nun Mükemmel Duyu’su bir yandan burnun üvey
evlatlık statüsünü fiziksel yapısını titizlikle ortaya koyarak
tartışıyor. Öte yandan burnun hatıralarla iç içeliğine, tat ile bağına,
sözgelimi kızarmış ekmek kokusunun kişiyi anılarda çıkardığı
yolculuğa, o kokuyu bir mekân veya olayla eşleştirmeye değiniyor.
Kokunun toplumsal rolünü de hesaba katıyor.
Kötü ve hoş kokulara ilgi duyan, kokuları neden duyduğumuzu
merak eden, koku bilimiyle ilk defa karşılaşan, belki de bir tutku ya
da bir heves nedeniyle öncesinde bu bilimle tanışmış ve daha
fazlasını öğrenmek isteyen herkese hitap eden bir inceleme