Mülk, Mahal, İnsan İstanbul'da Kentsel Dönüşüm

Türkiye’de son yillarda gündemi mesgul eden kentsel dönüsüm projeleri, özellikle Istanbul’da birçok toplumsal ve siyasi tartismayi da beraberinde tasimaktadir. Mülk, Mahal, Insan: Istanbul’da Kentsel Dönüsüm, bu alandaki literatüre önemli bir katki sunarken, hem genis bir çerçeveden kentsel dönüsümü ele almakta, hem de özel olarak alti bölgede yapilan saha çalismasini ortaya koymaktadir. Istanbul’un Basibüyük, Derbent, Aydinli, Tarlabasi, Tozkoparan ile birlikte Ayazma ve Tepeüstü Mahallelerinde yapilan saha çalismalari, mahallelerin sosyal yapilarini, demografisini, tarihini inceleyen bu çalisma, tanikliklar ve belgelere dayanarak bölgenin bir perspektifini sunmaktadir. Arastirma birçok soruya da cevaplar aramaktadir: Dönüsüm alanindaki mahallelerde yasayanlarin kosullari ve olanaklari, kentsel dönüsüm modeline uygun mudur? Konut alanlarinda zaman içinde olusan iliskilerinin önemini nedir? Insanlarin bu dönüsüm modeli hakkinda fikirleri ve bu yönde talepleri nelerdir? Dönüsüme karsi bir muhalefet var midir, seyrini etkileyebilir mi ve kararlara katilmasi mümkün mü? Mahalle sakinlerinin yasam kosullarinin iyilesme sansi var midir? Daha demokratik ve gerçekçi bir konut politikasi için neler yapilmalidir? Iste tüm bu sorulara yanit arayan bu çalisma, kentsel dönüsüm hakkinda yapilan çalismalar arasinda önemli bir eser olma iddiasini tasimaktadir. Siyasal iktidar tarafindan Türkiye’nin gündemine öncelikli ve tüm Türkiye’yi kapsayan bir siyasal proje olarak sunulan kentsel dönüsüm, kapsami, gerektirdigi kaynak, yikilip yenilenecegi ilan edilen yedi milyonluk konut sayisiyla çok büyük bir iddia tasimaktadir. Bu kapsamda bir proje, özenle planlanarak uygulanmadigi, projeden etkilenenlerin katilimlarinin saglanamadigi halde ülke kaynaklarinin kötüye kullanilmasi, mimarlik ve çevre kalitesinin olumsuz gelisimi, dönüsümün yükünün adaletsiz paylasimi sonucunu dogurma riskini beraberinde getirmektedir. --Ilhan Tekeli