Neriman Nerimanov

Yazarlik ve doktorluk kimliginin disinda sosyal siyasi faaliyetleri ile taninip genelde Rusya'da, özelde ise Azerbaycan toplumunda nüfuz sahibi olan Neriman Nerimanov, ilgisi kaybedilmeyen tarihi bir kisiliktir. Hakkinda çok yazilip çok sey söylense de somut olarak Nerimanov kisiliginin sert-aykiri tartismalari bitmek bilmez. Halk, Neriman Nerimanov'u gerçekten seviyordu. O, 35 yillik ögretmenlik, doktorluk, yazarlik yardim faaliyetleri ve siyasi mücadeleleri ile bu sevgiyi ve halkin adiyla konusma hakkini kazanmisti. Kisacasi siyasi lider ve devlet baskani olarak N. Nerimanov'a 20'li yillardan bakildiginda merkezin emirlerini körü körüne yerine getiren ruhsuz, milli his ve duygulardan mahrum bir Bolsevik degil, halkini seven ve bu halkin kötü niyetli liderlerinin yikici etkilerinden korumaya çalisan bir devlet adami, aydin ve "aydin bir politikaci" olarak görünür. "Otuz Yillik edebi, sosyal ve ihtilalci hayatinda sadece bir gerçegi anlamadim. Bu gerçek Leninizmdir" diyen Nerimanov ömrünün sonlarina yakin artik inanmis oldugu Bolsevizmin geleceginden süpheliydi, Bolsevizmin gittikçe ideallerinden uzaklastigini da görmekteydi. Kendi hayat yolunu tahlil eden Nerimanov, insanin insan tarafindan istismarina karsi oldugunu her firsatta dile getiriyordu. Nerimanov, dogrulariyla yanlislariyla tarihi bir sahsiyetti. Bu zorluklarla ve gerilimlerle süren hayati 55 yasinda sona erdi. Bugün çesitli delillerle süpheli ölümünün ardindaki sir perdesi tartisilmaktadir. Ölümünden sonra cesedinin yakilmasi ve acilen Kremlin duvari önünde bir mezara defnedilmesi bütün bu sorulari cevapsiz birakmistir.Ince Kapak: