Sanrı ve Düş “Gradiva“ Ruhçözümsel Bir İnceleme

Alman edebiyatinin en üretken yazarlarindan olan Wilhelm Jensen’In Gradîva adli romani özellikle Freud’un bu kitapla Ilgili çözümlemesinden sonra daha çok tanindi. Gradiva, Freud’un bir edebiyat yapitinin ruhçözümsei yöntemle ele alinisinin basili ilk ve en kapsamli Örnegini olusturur. Daha önce Conrad Ferdinand M eyer’ in “Die RichterirC [“Yargiç Hanim“] adli öyküsü üzerine kisa bir çözümlemeyi bir mektupla Fliess’e gönderdigini, Düslerin Yorumii’nda. Kral Oidipus ve Hamlet metinlerini kisaca ele aldigini biliyoruz. Ama hiçbiri Gradiva’yi ele alisindaki ayrintihhga sahip degildir. Freud Gradiva Maki ask öyküsünden yola çikarak düsten sanriya giden yolu ve sanrinin iyilestirilmesinin yöntemini irdeler. Bu arada her zaman oldugu gibi yaratici sanatçinin bilim adamindan önde olusuna duydugu saygiyi hattâ hayranligi sergiler. Ayni zamanda her sanatsal ürünün otobiyografik olma özelliginden yola çikarak öykünün Jensen’In iç dünyasina açilan bir kapi oldugunu Ima eder. Bu arada Ilk ask nesnelerinden geri çekilen libidonun bilimi nasil da yarattiginin altini çizer. Ama insanin insana olan askinin da ihmal edilemeyecek denli önemli oldugunu belirtmeden edemez. (Arka Kapak’tan)