Bu derleme kayip nesnenin, öznedeki kaybin/eksikligin ve zamanin izini sürerek sinemada hangi renklerle, seslerle ve sessizlikle temsil edildigine odaklaniyor. Derlemenin giris bölümünde öznenin dogumundan ölümüne dek yas sürecini tetikleyen farkli kayip deneyimlerine deginiliyor:
“Baslangiçta kayip vardir! Insan yavrusu yasama gözlerini açtiginda rahim içi yasamin sagladigi huzurlu ve rahat ortami kaybeder; yasama aglayarak tutunur. Anne memesinden kesilmeyle devam eder kayiplarla dolu yolculugumuz; son nefesimizi verene dek! Yasadigimiz her bir kayip bizi kaçinilmaz bir sekilde yas sürecine sürükler; kayip karsisindaki kirilganligimizi ve çaresizligimizi gözler önüne serer ve ölümsüz birer varlik oldugumuza dair bilinçdisi fantezimiz darbe alir…”
Derlemede daha sonra zamanin anlami, zaman algisinin kökeni, zamanin geçisi ve yasam deneyimi arasindaki iliski üzerinde duruluyor. Bu bölümde ayrica psikanalizin zaman muammasini aydinlatmaya yönelik temel paradigmalari ve katkilari ile psikanalitik tedavi sürecinde zamanin nasil temsil edildigi gözden geçiriliyor; psikanalizin, zamanin algilanmasina iliskin derinlik yaratan bir deneyim oldugu vurgulaniyor:
“…Seansin basinda devrede olan, analizani düslemsel bir dünyaya sunan annesel zamanin tersine, seans sonunda varligi hissedilen babasal zaman, onu iç gerçekliginden, düslemsel dünyasindan ayirir ve yeniden dis gerçeklige davet eder. Bu deneyim sonradan anlamlandirmayla yerini bulacak, islenecek ve derinlik saglayacaktir. Seansin zamaninin sona ermesi gibi, insanin kendi zamaninin da bir sonu vardir; yani o bir ölümlüdür, eksiktir, igdis edilmistir. Zaman içinde varlik olma, ölüme dogru bir varlik olma bilincinin gelismesini saglar. Zamana iliskin bütün bu deneyim süreci ruhsallikta zamanin dördüncü boyut olarak temsilinin olusabilmesinin yolunu açacaktir…”
Derlemede film tartismalari bölümü bir psikanalitik komedi filmiyle açiliyor: Jan Švankmajer’in Hayatta Kalmak (Kuram ve Uygulama) filmini Andrea Sabbadini’nin yorumuyla sunuyoruz. Kayip temasina yer verdigimiz ilk bölümde Stephen Hopkins’in Peter Sellers’in Yasami ve Ölümü, Tim Burton’un Büyük Balik, Ingmar Bergman’in Yaban Çilekleri, Özcan Alper’in Sonbahar, Ouine Lecomte’un Yepyeni Bir Hayat ve Michael Radford’un 1984 filmleri psikanalitik açidan tartisiliyor. Ikinci bölümde ise Alain Resnais’nin Hirosima Sevgilim, Peter Howitt’in Rastlantinin Böylesi, Mike Leigh’in Ömrümüzden Bir Sene, Victor Erice’in Yasam Hatti, Anne Fontaine'nin Yasak Ask, Theo Angelopoulos’un Sonsuzluk ve Bir Gün, Steven Speilberg’in Yapay Zekâ, Harold Ramis’in Bugün Aslinda Dündü, Spike Jonze’nin Ask, Peter Weir’in Truman Show ve Marc Forster’in Lütfen Beni Öldürme filmleri zaman temasi baglaminda ele alinip yorumlaniyor.
Renk Bilgisi
karışıkçokrenkli