Siyaset ve Dinin Gösterisi

Günümüz Türkiye sinemasından altı film: Gnostisizmin kefaretçi, mesihçi ve devrimci yönlerine olumlayıcı yaklaşan bir masal üzerine kurulmuş Ulak, din ile ekonomi arasındaki ilişkiyi tartışma fırsatı sunan Takva, din görevlisi başkahramanı Selman Bulut’un Karaköy’deki merkez camisinde işlenen bir cinayeti soruşturduğu İtirazım Var!, heterodoks İslam ve sosyalist düşünce arasındaki paralellikleri konu edinen İftarlık Gazoz, İslam’ın modernlikle bağdaşabilirliği meselesini tartışan The İmam, ve bir roman uyarlaması olan ve din ile felsefeyi karşı karşıya getiren Gölgesizler. — Birbirinden bağımsız görünen üç farklı alanın, siyaset, din ve sinemanın birbirlerini nasıl sorunsallaştırıp yeniden şekillendirdiğini bu filmler üzerinden inceleyen Ebru Thwaites Diken, kitabını şöyle gerekçelendiriyor:
“Siyaset, din ve sinema arasındaki ilişkiye, bu üç alanın ortak kökenleri temelinde odaklanıyorum. Bu üç alanı ‘gösteri’ kavramı birbirine bağlar. Hem siyaset hem din alanında iktidar görsel mekanizmalara dayalıdır. Günümüzde ise sinema, ’gösteri’ bakımından ayrıcalıklı bir konumda; bir kitle sanatı olduğu ölçüde, hangi öznelliğin üretildiğiyle ilgili olarak kolektif bilinçdışını şekillendiriyor. Bu üç alanda da öznelik, görme ilişkisi üzerinden kuruluyor. Kitabın amacı, siyaset ve dinin sinemasal doğasının Türkiye sineması bağlamında kendini gösterme şeklini anlaşılır kılmaktır. Kitap bunun yanı sıra, bir sanat formu olarak sinemanın siyasi ve dinsel ifadeler, duyumlar, duygulanımlar ve hakikatler yaratma kapasitesini de incelemektedir.”

YAZAR HAKKINDA: Ebru Thwaites Diken Bilgi Üniversitesi İletişim Fakültesi Sinema Bölümü, Sinema ve Televizyon’da Doktor Öğretim Üyesidir. Lisans derecesini Boğaziçi Üniversitesi Ekonomi Bölümü’nden, doktora derecesini İngiltere Lancaster Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nden almıştır. Lancaster Üniversitesi Sosyoloji’de öğretim asistanı, Siyaset ve Uluslararası İlişkiler Bölümü’nde yarı zamanlı öğretim üyesi olmak üzere çeşitli dersler vermiştir. 2014’te çağdaş Türkiye sinemasında siyaset ve dinin gösterisi ile ilgili projesi için TÜBİTAK Yurda Dönüş Araştırma Burs Programı’ndan araştırma bursu kazanmıştır. Güncel araştırma alanları sinema ve sosyal teori, film ve televizyonda dişil öznellikler, İskandinav sineması, yönetmen etiği ve dijital görsel kültürler üzerine yoğunlaşmaktadır.