Sultanlar Zamanında Hıristiyanlık ve İslam - 2

"Kocam [Frederick W. Hasluck] 1899-1916 yillari arasindaki yasaminin bü-yük kismini Yunanistan ve Türkiye'de geçirdi... 1913 baharinda, antikçagin Ikonium'unu [Konya] ziyaret etmisti. Oradayken Türk Imparatorlugu'nda Hiristiyanlik ile Islam arasindaki etkilesim ilgisini çekiyor; ve o andan itibaren bu konu ve türevleri zamaninin büyük kismini alacaktir. Bu arastirmalarinin ürünü, Türk folkloru ve bunun Hiristiyanlikla iliskileri hakkindaki ilk kapsamli çalisma olan bu kitaptir. Ama bu çalismadaki daginiklik ve orantisizlik o kadar barizdir ki kitabin yazildigi ve yayimlandigi siradaki kosullara dair bir açiklama elzemdir. Konya'yi ziyaretinden sonra F. W. Hasluck, savasin baslangicina kadar düzenli bir sekilde konu hakkinda okudu ve yazdi. Sagligi aktif askeri hizmete elverisli olmadigindan, sürekli artan zorluklara ragmen, 1915 yazina kadar çalismalarini devam ettirdi. Bu tarihten sonra Atina'daki Britanya Elçiligi'nin Istihbarat Bölümü'ne katildi ve Yakindogu dilleri ve genel kosullarina dair olaganüstü bilgisini elçiligin hizmetine sundu... Ancak yazar 22 Subat 1920'de, kirk ikinci yas gününden birkaç gün sonra hayata gözlerini yumdu. F. W. Hasluck'un ölümünün ardindan, elden geldigince çok sayida çalismasini yayimlamak bana kaldi. Kendisi, bu mevcut konuyla ilgili iki kitap yayim-lamayi düsünüyordu: Birinin basligi "Hiristiyanliktan Islam'a, Islam'dan Hiristiyanliga Aktarimlar"; ikincisinin ise "Popüler Türk Tarihi ve Dini Üze-rine Çalismalar" olacakti… Fakat tasarlanan iki konu da içerikleri bakimindan ortak bir kökene dayandigindan ve "Çalismalar" yarim kaldigindan, dostlarim bunlari birlestirmemi tavsiye etti.Bu çalismanin yayima hazirlanmasi için onun ölümünden itibaren dört yilimi harcadim. Ama sundan adim gibi eminim ki içinde hâlâ birçok hata ve kusur, yani üzerinde çalisilmasi gereken bir yigin ayrinti bulunmaktadir. Umarim bunlar benim haneme yazilacak, okurun bu çalismadan yararlanmasini ve zevk almasini ciddi sekilde engellemeyecektir." -M. M. Hasluck- (Tanitim Bülteninden)