Tarihsel Maddecilik Üzerine

Bugün olan biteni “daha iyi anlamamiz” için tarihe ihtiyacimiz mi var?O halde Wall Street ya da Tahrir Meydani’ndakiler evlerinden hiç çikmamaliydi. Çünkü tarih, insanlarin evde oturmalarinin tarihidir, tabii sonradan “önemli” ilân edilen birkaç “an” disinda. Bu “anlar” ise ancak bugünden bakildiginda anlamli kilinabilirler. Benzer sekilde dünün “anlamli anlari” da bugün “komik ve çarpitilmis” bulunarak tekrar anlamlandirilir: Lenin ya da Saddam Hüseyin heykelleri yikilir, kagit paralarin üzerindekilerin degeri düser, ülke bayraklari renk atar… Tarih, geçmise bugünden bakisimizin degiskenliginden ibaretse tarihin bugünü anlamamiza faydasi ne?Siradan insanlar için “yumurtanin kullanim alanlari” bilgisinden önemli degil kuskusuz.Geçmisten bir tarih ve tarihten de bugün için ders çikarmak ancak ve ancak ideologlarin görevidir. Mesela kapitalist üretim tarzinin ve siniflarin tek dogal biçim oldugunu ve bu siniflarin ekonomik biçimlerinin doganin ölümsüz yasalari oldugunu ilân edilirken tarihe bakilir; önce soylularin, sonra isçilerin yenilgileri hatirlatilir.Franz Mehring de, bu kitabinda, bu türden “ölümsüzlük” ilânlarinin bir asirdan daha fazla bir zaman önce de aynen tekrarlandiginin örneklerini veriyor.Bütün ideologlara inat tarihe yeni bir bakisi degil tarihe bakanlarin ve onlarin yöntemlerinin elestirisi olan tarihsel maddeciligi savunuyor. Tarihi sokaktakilerin hizmetine sokacak, tarihten bugün için ders çikaracak, “zafere giden yolun” haritasini çizecek reçeteler sunmuyor. Aksine, geçmisi tarih haline getirerek ideolojilerin hizmetine kosanlarla bas edecek ve tarihin, bugünü degistirmek isteyenlere dogrultulan bir silah olmaktan çikaracak yöntemin kullanimindan örnekler veriyor.Bunu yaparken bir ilkeler bütünlügü; tarihsel maddeciligin abecesini, kural ve formüllerini; bir tilsimin ya da büyünün sirlarini paylasmaya çalismiyor; icat çikarmiyor.Çünkü tarihsel maddecilik “dogru tarih” degildir.