Turnacıbaşılık

Turna yetistirmekten devsirme memurluguna, Yeniçeri kumandanligindan kaptan-i deryaliga kadar giden yol, Osmanli devlet ve teskilât hayatinda izah edilmesi kolay olmayan bir süreçtir. Bu zorlu yol, askerî, ekonomik, sosyal ve idarî pek çok dinamigin kaçinilmaz bir biçimde etkili oldugu, bunun sonucunda devletin tüm müesseselerinin degisen sartlara uygun olarak düzenlemelerden geçirildigi, her tabakayi derinden etkileyen sikintili dönemlerin ürünüdür. Kuskusuz bunlar içinde en çok bu etkilere maruz kalanlar askerî müesseselerdir. Osmanli askerî teskilâti içerisinde ordunun önemli bir gücü olan Yeniçeri Ocagi da zamanin sartlarina göre yapisal degisimler geçirmistir. Ocak, kurulus asamasindan itibaren kaldirildigi tarih olan 1826’ya kadar kendi bünyesi içinde yaptigi uyarlamalarla kendisini bu zorunlu degisime adapte etmeye çalismistir. Simdiye kadar yapilan çalismalar, bu degisimi ve dönüsümü genellikle dis etkenlerden yola çikarak izah etmeye çalismislardir. Bu izahlar bize genel bir çerçeve çizer, fakat özelde neler oldugu hakkinda yeterli fikir vermez.